Metabole therapie

La thérapie au radio-iode est une forme de traitement simple, efficace et sûre, utilisée pour certaines affections de la thyroïde.

Préparation

• Il est important de faire au préalable une scintigraphie thyroïdienne ainsi qu’une mesure des hormones thyroïdiennes (prise de sang). 
• Vous devez être à jeun depuis minuit. Vous pouvez prendre vos médicaments avec un peu d’eau.
• Apportez votre carte d’identité et la demande du médecin

Jour du traitement

• Vous vous présentez en médecine nucléaire (-1, route 430 à Uccle ou -2, route bleu clair à Etterbeek) à l’heure convenue.
• Le médecin vous explique en quoi consiste le traitement et vous donne la capsule d’iode radio-actif à avaler avec de l’eau.
• Ensuite vous pouvez rentrer chez vous

Précautions à prendre
-     

Quels résultats escompter de ce traitement ?

Une réduction des troubles est constatée chez la majorité des patients, même si cette diminution ne se manifeste que progressivement, au cours des mois qui suivent la prise de la capsule d’iode radioactif.Dès lors, dans l’attente de l’effet bénéfique, il s’avère parfois nécessaire de prendre pendant plusieurs semaines ou plusieurs mois un médicament protégeant le cœur de l’hormone thyroïdienne (par exemple, de l’Inderal).Cette prise vous sera prescrite par votre endocrinologue.

Une minorité des patients a besoin à terme de plusieurs traitements.

Les effets secondaires sont généralement réduits, voire inexistants.Des troubles gastriques pourraient se produire peu de temps après la prise de l’iode, vous pourrez si nécessaire prendre un pansement gastrique.
Une sensation de tuméfaction de la gorge est parfois ressentie pendant quelques jours. Pour y remédier, vous pourrez si nécessaire prendre du Paracétamol ou de l’Ibuprofen par exemple. Dans des cas exceptionnels, une cure de cortisone devra être initiée (chez les patients présentant une inflammation importante).
Si, après le traitement, vous êtes davantage incommodé(e) par le fonctionnement trop intense de la thyroïde (palpitations, fièvre, intense agitation ou problèmes de vue croissants, par exemple), veuillez prendre contact avec votre médecin référant, qui sera chargé de votre suivi.

À plus long terme, un effet secondaire possible du traitement de l’hyperthyroïdie est l’irradiation d’un trop grand nombre de cellules thyroïdiennes, aboutissant à une fonction thyroïdienne résiduelle insuffisante. Ce fonctionnement réduit de la thyroïde se soigne cependant sans aucun problème et est du reste fréquemment observée lorsque votre affection évolue naturellement.Dans de rares cas – et notamment en cas d’activités administrées élevées – une impression durable de sécheresse buccale pourrait survenir.
Pour l’empêcher, vous devriez, dans les premiers jours qui suivent l’administration du radioiode.
Mâcher régulièrement un bonbon acidulé ou un chewing-gum 24 heures après l’absorption de l’iode-131, afin de stimuler le flux salivaire et ainsi prévenir tout dommage aux glandes salivaires.
Boire un litre d’eau supplémentaire par jour afin d’évacuer le plus rapidement possible du corps la radioactivité (qui est excrétée par l’urine) et éviter cette sécheresse buccale.

Toute forme d’irradiation induit un risque minimal de réduction de la fertilité et de cancer.La longue expérience accumulée au niveau mondial avec ce type de rayonnement indique cependant que cette probabilité est pratiquement négligeable.
Si vous souhaitez avoir des enfants, veuillez en aborder le calendrier avec votre médecin.

Ce traitement ne provoque aucune chute de cheveux.

Aspects de sécurité relatifs à la limitation de la dose de rayonnement pour l’environnement du patient
Au cours des 2-3 premières semaines qui suivent le traitement, l’iode-131 induit un niveau de radiation accru à proximité du (de la) patient(e).
Seules de faibles doses peuvent être administrées de manière ambulatoire.

Afin de limiter la dose de rayonnement sur les membres de la famille du patient, nous supposons que ce dernier peut se laver, s’habiller et se nourrir seul.Merci de signaler à l’avance si vous êtes incontinent(e) ou dépendant(e).

Une partie de la radioactivité administrée est excrétée via l’urine et, dans une mesure nettement plus faible, par les selles, la salive et la transpiration.C’est pourquoi, durant l’hospitalisation, le linge (draps, blouses…) et le matériel utilisé seront  collectés dans des «poubelles» spéciales.
Lors d’un traitement en ambulatoire, vous devrez uriner en position assise, tirer deux fois la chasse et vous laver les mains après chaque utilisation.

Un certain nombre d’autres mesures supplémentaires s’appliquent :
Si vous respectez ces directives, le rayonnement «incident» pour vos proches sera très faible – voire inférieur à celui d'une simple radiographie.Vous trouverez dans les colonnes ci-dessous la période au cours de laquelle certaines directives devront être respectées.Ces directives reposent sur trois principes, qui influencent le niveau de radiation auxquels les personnes sont exposées.Il s’agit:

1. De la distance: plus vous vous éloignez de vos proches et des tiers, plus la dose de rayonnement qu’ils absorbent sera réduite.Une distance de 20 à 30 cm seulement induit déjà une baisse considérable de la dose de rayonnement.
2. Du temps: la dose de rayonnement reçue par des tiers et vos proches augmente en fonction du temps passé en leur présence.Vous devez dès lors essayer de limiter le temps que vous passez en leur présence.
3. L’hygiène: une bonne hygiène limite le risque de contamination.Étant donné que la majeure partie du radioiode quitte votre corps via l’urine, une bonne hygiène aux toilettes et le lavage minutieux des mains minimaliseront le risque de contamination.

IMPORTANT: Ces directives ne doivent être appliquées que durant un certain nombre de jours, en fonction de la dose de radioiode administrée !

Mesures à prendre après le traitement

Votre médecin adaptera éventuellement les directives à votre situation spécifique.

	Hyperthyroïdie  (< 15 mCi)
Mesures habituelles
Pas de contact avec des femmes enceintes et de jeunes enfants*( < 12 ans)	1 semaine
Dormir seul**	1 semaine
Limitez la distance (>1 m) et la durée (< 1 heure par jour à moins d’un mètre) avec les autres personnes ***	1 semaine
Aux toilettes distinctes, urinez en position assise, rincez 2 fois le WC, lavez-vous les mains	1 semaine
Mesures supplémentaires
Contraceptif strict pour les patients masculins et féminins	6 mois
Si vous allaitez	Arrêt complet
Buvez au moins 1,5L par jour	Quelques jours
Mangez occasionnellement un bonbon acidulé	Quelques jours
Travail - Respecter les règles de distance	1 semaine
Arrêt de travail si enfants < 6 ans	3 jours

 

*faire par exemple déloger les jeunes enfants  (< 6 ans)
**si impossible maintenez une distance de 2 mètres entre les lits
***c’est la combinaison durée/distance qui compte, notamment par rapport aux proches ; faire les courses, se promener, rouler à vélo, etc.; aucun problème. S’abstenir de préférence de se rendre au théâtre ou au cinéma. En règle générale, aucune limitation dans le temps nécessaire.

Aspects pratiques inhérents au traitement ambulatoire

Vous vous présentez en Médecine nucléaire à jeun depuis 4 heures. Vous pouvez prendre vos médicaments (sauf le Strumazol et le PTU que vous aurez déjà arrêté) et boire avec modération.
Un médecin vous apportera la capsule contenant l’iode radioactif.Après l’avoir ingérée, vous pourrez quitter le service et devrez commencer à respecter les directives décrites ci-dessus.Vous pourrez manger une heure plus tard.

Des questions ?

Vous pouvez toujours contacter un médecin du Service de médecine nucléaire au numéro 02/6142530 (Site Ste-Elisabeth) et 02/6143530 (Site St-Michel).

Hieronder vindt u meer informatie over uw behandeling met Xofigo. Neem de tijd om deze instructies aandachtig te lezen. Als u vragen hebt, aarzel niet erover te praten met uw arts.

Waarom een behandeling met Xofigo?

In een vergevorderd stadium van de ziekte zal de prostaatkanker zich mogelijk uitbreiden tot andere delen van uw lichaam. Soms vermenigvuldigen cellen zich en vormen ze nieuwe tumoren, die uitzaaiingen of metastasen worden genoemd. In het geval van prostaatkanker vormen de uitzaaiingen zich doorgaans het botweefsel. De behandeling die u zult volgen, heeft tot doel specifiek de verspreiding van de ziekte in het skelet te bestrijden.

De behandeling met Xofigo

De inspuiting van Xofigo is een radiotherapeutische behandeling. Xofigo (dat alfadeeltjes uitstraalt) wordt intraveneus toegediend op de dienst nucleaire geneeskunde.

De behandeling met Xofigo is gebaseerd op het volgende werkingsmechanisme:
Xofigo bindt zich bij voorkeur aan het bot daar waar er zich botmetastasen ontwikkelen. Door zich aan deze zones te hechten, zorgt Xofigo voor een intense bestraling van de botuitzaaiingen. Het beenmerg blijft daarentegen intact dankzij het zeer kort bereik van de straling.
 

 

De voordelen van de behandeling met Xofigo

Xofigo werd bestudeerd in een klinische studie op 921 patiënten met botmetastasen ten gevolge van een castratie-resistent prostaatcarcinoom. Naast hun gebruikelijke behandeling kreeg een deel van de patiënten Xofigo toegediend. De andere patiënten kregen een injectie die geen werkzame stof bevatte.
De patiënten die Xofigo toegediend kregen:

• leefden significant langer dan de patiënten die niet behandeld werden met deze stof
• vertoonden minder verwikkelingen door de botmetastasen, zoals botpijn of botfracturen
• hadden tijdens de duur van de behandeling een betere levenskwaliteit dan de patiënten die de behandeling niet kregen

Xofigo tolerantie

De meest voorkomende bijwerkingen van Xofigo zijn:

• diarree
• misselijkheid
• braken
• een daling van het aantal bloedcellen die een rol spelen in de bloedstolling (trombocytopenie)

Minder vaak voorkomende bijwerkingen van Xofigo zijn:

• reactie op de injectieplaats in de vorm van roodheid, pijn of zwelling
• een daling van het aantal witte bloedcellen die een rol spelen in uw immuniteit (neutropenie, leukopenie)
• een daling van het aantal rode bloedcellen wat zich kan manifesteren in o.a. vermoeidheid en/of bleekheid van de huid (anemie)
• de 2 bovenstaande punten plus een trombocytopenie (pancytopenie)

Indien u momenteel aan beenmergstoornissen lijdt, zal uw arts beslissen of de behandeling met Xofigo aangewezen is.

Bij bepaalde patiënten kan de botpijn tijdelijk toenemen gedurende 72 uur na de injectie. Dit is te wijten aan de intense bestraling van de botuitzaaiingen. Mogelijk moet de dosis van uw pijnstillers worden aangepast om die lichte en tijdelijke toename van pijn te compenseren.

De fasen van uw behandeling met Xofigo

Een volledige behandeling bestaat uit 6 injecties met Xofigo met telkens een periode van 4 weken tussen twee injecties. Voor elke injectie berekent uw arts, specialist in de nucleaire geneeskunde, de toe te dienen hoeveelheid geneesmiddel op basis van uw lichaamsgewicht.

Vóór het begin van de behandeling

Om het risico dat andere personen aan de straling worden blootgesteld te verkleinen, wordt u aangeraden eventuele chirurgische of tandheelkundige ingrepen in de mate van het mogelijke vóór het begin van de behandeling te laten uitvoeren.
Vóór elke inspuiting van Xofigo, worden er bloedafnames uitgevoerd. De resultaten worden meegedeeld aan uw artsen. Als de hoeveelheid rode bloedcellen, bloedplaatjes of neutrofielen (een type van witte bloedcellen) aanzienlijk is gedaald, kan het noodzakelijk zijn de inspuiting van Xofigo uit te stellen.

Tijdens de behandeling

Wanneer de behandeling éénmaal is gestart, wordt u aangeraden uw afspraken voor biologische analyses (van bloed, urine en stoelgang) of andere vormen van (niet-medische) lichaamsverzorging telkens zo kort mogelijk vóór de volgende inspuiting te plannen.

De dag van de inspuiting

Xofigo wordt via een intraveineuze catheter ingespoten in een ader van uw arm. De perfusie moet een 20tal minuten lopen vooraleer het product mag inspuiten worden. 
Na het bezoek van de specialist nucleaire geneeskunde voor de toediening van Xofigo mag U de dienst verlaten.
U zult verder ook uw behandelende arts blijven zien. Hij of zij kan de evolutie van uw toestand controleren.
U hoeft voor deze behandeling niet opgenomen te worden in het ziekenhuis. 

Na de inspuiting

Licht uw huisarts of behandelende arts onmiddellijk in van zodra u één van de volgende symptomen vertoont:

• ongewone bloeduitstortingen (blauwe plekken)
• koorts
• overvloedige bloedingen na een verwonding
• kortademigheid
• vermoeidheid
• opvallende gevoeligheid voor verkoudheden en infecties

Het is zeer belangrijk dat u uw huisarts of behandelende arts op de hoogte brengt van eventuele bijwerkingen tijdens uw behandeling. Vraag hem of haar deze bijwerkingen zo goed mogelijk aan te pakken.

Na de inspuiting van Xofigo, verdeelt het product zich via de bloedbaan over uw lichaam en bindt bij voorkeur aan het bot daar waar er zich botmetastasen bevinden. Doordat Xofigo zich in uw lichaam bevindt, zal uw lichaam een zeer kleine hoeveelheid straling uitzenden. Bovendien zal een deel van het Xofigo via de urine en stoelgang uitgescheiden worden. 

Daarom moet u GEDURENDE ÉÉN WEEK NA ELKE INSPUITING VAN XOFIGO extra aandacht besteden aan:

• Drink een ruime hoeveelheid vloeistof (water, fruitsap en dergelijke) voor en na elke injectie.

• Toilethygiëne: Plas zo vaak mogelijk en plas zittend of gebruik een urinaal om spatten te voorkomen. Spoel het toilet twee keer door. Was de handen zorgvuldig met water en zeep na ieder gebruik van het toilet. Alle andere personen die hetzelfde toilet gebruiken (gezinsleden, bezoekers, verpleeghulp,…) moeten de handen grondig wassen met water en zeep na ieder toiletbezoek.

• Als u last hebt van diarree, gebruik dan luiers/doeken/incontinentiebroekjes en droog u voorzichtig af om rechtstreeks contact met de urine of stoelgang te voorkomen. Was uw handen zorgvuldig met water en zeep. Alle luiers/doeken/incontinentiebroekjes van de eerste week na elke inspuiting van Xofigo, moeten een week apart bewaard worden in een plastiek zak. Nadien mag deze zak meegegeven worden met het huishoudelijk afval.

• Bij mogelijk direct contact door derden (gezinsleden, bezoekers, verpleeghulp,…) met uw lichaamsvloeistoffen (bloed, braaksel, urine, stoelgang) of uw vuile kleren, dient deze persoon wegwerphandschoenen te dragen. Gebruik zo veel mogelijk schoonmaakartikelen die u na gebruik in het toilet kunt doorspoelen (toiletpapier of papieren doekjes). Alle wegwerphandschoenen en niet doorspoelbare schoonmaakartikelen van de eerste week na elke inspuiting van Xofigo, moeten een week apart bewaard worden in een plastiek zak. Nadien mag deze zak meegegeven worden met het huishoudelijk afval.

• Indien er toch iemand rechtstreeks in rechtstreeks contact komt met uw lichaamsvochten (bloed, braaksel, urine, stoelgang) of uw vuile kleren, dient deze persoon de plaats van contact grondig te wassen met water en zeep. 

• Het ondergoed dat u tijdens de eerste week na elke injectie met Xofigo hebt gedragen en het beddengoed en kleding dat door bloed, braaksel, urine of stoelgang vuil is geworden, dient apart van uw andere kleding te worden gewassen. Maak geen gebruik van de waterbesparende functie van uw wasmachine en programmeer als dit mogelijk is een extra spoelbeurt.

• Ondanks het feit dat er slechts een kleine hoeveelheid straling uitgezonden wordt door uw lichaam, levert dit een nodeloze blootstelling aan straling op voor de personen die dicht bij u komen. Kinderen zijn gevoeliger aan straling dan volwassenen. Daarom moet u gedurende 1 week na elke behandeling, fysiek contact met zwangere vrouwen en kinderen te vermijden (> 1m afstand is OK).

• Contraceptie: Er zijn geen gegevens beschikbaar over de mogelijkheid of er na een injectie met Xofigo tijdens sexuele betrekkingen kleine hoeveelheden radioactiviteit worden overgedragen via de lichaamsvloeistoffen. Daarom dient u gedurende de eerste week na elke injectie met Xofigo een condoom te gebruiken tijdens de geslachtsgemeenschap. U mag bovendien geen kinderen verwekken tijdens de behandeling en tot 6 maanden na de laatste injectie van Xofigo. U en/of uw partner moet(en) tijdens deze periode dus altijd betrouwbare voorbehoedsmiddelen (pil, spiraaltje, condoom,…) gebruiken.

De behandeling met Xofigo heeft geen negatieve invloed op uw dagelijkse activiteiten.

Informatie voor het medisch en paramedisch personeel - Behandelingskaart

Gelieve uw behandelende arts en alle andere artsen met wie u te maken krijgt (bijvoorbeeld bij een eventuele ziekenhuisopname of een operatie) in te lichten over uw behandeling met Xofigo. Draag uw behandelingskaart altijd bij u en toon ze aan alle artsen en verpleegkundigen die voor u zorgen. Met die informatie kunnen zij beslissen welke behandeling het meest aangewezen is voor u. De kaart bevat de contactgegevens van uw specialist nucleaire geneeskunde en stelt andere artsen of overheidsinstanties in staat zich te informeren indien nodig (met uw toestemming).

Andere praktische aspecten

• Deelname aan het wegverkeer: Xofigo heeft geen bekende ongewenste effecten op uw vermogen om een motorvoertuig te besturen of om op een andere manier deel te nemen aan het wegverkeer.

• Afgaan van alarmsystemen: De zeer kleine hoeveelheid straling die na een inspuiting met Xofigo uw lichaam verlaat, kan eventueel een zeer gevoelig detectiesysteem voor straling, bijvoorbeeld op een luchthaven, in werking stellen. Als u een alarmsysteem doet afgaan, blijf dan kalm en toon uw behandelingskaart aan de bevoegde personen.

• Xofigo en uw PSA: Xofigo is doeltreffend bij en wordt goed verdragen door patiënten met gemetastaseerde prostaatkanker. Hoewel Xofigo de stijging van uw PSA-spiegel kan afremmen, zal het echter de PSA-concentratie niet noemenswaardig verlagen. Zelfs als er geen veranderingen worden vastgesteld wat betreft uw PSA, hebt u nog baat bij de effecten van Xofigo. Om de effecten van de behandeling te beoordelen, zal uw arts zich baseren op uw algemeen welzijn, uw eventuele symptomen en andere bloedparameters.

• Houd u aan de behandelingskalender: Om maximaal voordeel te halen uit uw behandeling met Xofigo, moet u zich aan uw afspraken en aan de injectiekalender houden. Als u verhinderd bent, is het zeer belangrijk dat u uw behandelingscentrum minimaal 7 dagen vóór de geplande datum verwittigt.

• Vroegtijdig overlijden:

  • Indien u komt te overlijden binnen de 59 dagen na de toediening van Xofigo, wordt de absolute voorkeur gegeven aan begraving omwille van redenen van stralingsbescherming.

  • Indien u komt te overlijden binnen de 59 dagen na de toediening van Xofigo en u wilt toch gecremeerd worden, dienen bijzondere maatregelen getroffen worden om de stralingsbescherming van alle betrokkenen te kunnen garanderen

Dit zijn algemene instructies waarbij geen rekening werd gehouden met uw specifieke levensstijl en uw persoonlijke situatie. Om het welzijn van iedereen veilig te stellen, nodigt uw arts u uit om hem of haar alle vragen te stellen die u bezighouden.

vragen?

U kan steeds een arts van de afdeling Nucleaire Geneeskunde bereiken op het nummer 02/6142530.